Çocuk İşçiliği Özelinde Sokakta Çalışan Çocuklar
Ülkemizde ve dünyada çalışan çocuk sayısına ilişkin kesin istatistik verileri olmamakla birlikte sayılarının ciddi boyutlara ulaştığı bilinmektedir. ILO verilerine göre dünyada yaşları 5-14 arasında olan yaklaşık 250 milyon çocuk çalışmaktadır (ILO, 2010). Türkiye’de ise 2006 Çocuk İşgücü Anketi sonuçlarına göre 6 – 14 yaş aralığında bulunan 12.478.000 çocuktan 320.000’i çalışmaktadır. 1999 yılı verilerine göre çalışan çocuk/çağ nüfusu oranını yüzde 5.1 iken 2006 da bu oranın yüzde 2.6’ya gerilediği görülmektedir (ILO, 2010). (UnicefTR, 2006)’e göre ise Türkiye’de en az 42.000 çocuğun sokaklarda yaşadığı ya da çalıştığı tahmin edilmektedir; ancak gayri resmi rakamlar 80.000’e kadar çıkmaktadır. Sokakta çalışan çocuklar, çalıştıkları ortamın getirdiği tehditler, denetimsizlik ve yaşları itibariyle risk altında olan gruplardır. Bu çocuklar okuldan arta kalan zamanlarda ve kimi zaman da okul saatleri içinde sokaklarda çeşitli işler yaparak para kazanmaya çalışmakta ve bunu yaparken de yaşlarının gereği olan eğitimden yeterince yararlanamamaktadırlar.
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Ankara Sokaklarında Çalışan Çocuklar Merkezinde gerçekleştirilen görüşmeler ve görüşmelere paralel olarak yürütülen literatür taraması ile öne çıkan ve araştırmacılar tarafından üzerinde hassasiyetle durulan konular çerçevesinde ortak tema alanları belirlenmiş ve her bir tema altında değerlendirilebilecek alt kategoriler literatür ile karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Belirlenen üç tema ve kategoriler aşağıda verilmektedir;
Tema 1: Çocukların Sokakta Çalışma Gerekçeleri, Sokağın Tehlikeleri ve Çalışmanın Çocuklar Üzerindeki Psikolojik Etkileri
Kategori 1: Aile Ekonomisine Katkıda Bulunmak
Kategori 2: Sokağın Tehlikeleri ve Bir Ömür Unutulmayacak Etkiler
Tema 2: Sokakta Çalışan Çocuklarda Okul Bırakma/ Eğitimde Başarısızlık ve Toplum Etkisi
Kategori 1: Çalışmanın Örgün Eğitime Darbesi
Kategori 2: Toplumun Sokakta Çalışmayı İstemsiz Teşviki
Tema 3: ASÇÇM’nin Sokakta Çalışan Çocuk Sorunun Çözümüne Katkısı
Kategori 1: Ailelere Sosyal Yardımların verilmesi ve Mesleki eğitim Verilerek İş imkânı Sunulması,
Kategori 2: Çocukların Birbirlerini Örnek Aldıkları bir Bayrak Yarışı Ortamının Kurulması
Kategori 3: Çocuklara Hayal Kurma ve Başarım
(Bu çalışmamıza ilişkin görüşme kayıtları ve deşifrelerin izinler alınmadan paylaşılması mümkün değildir ancak çalışma detaylarına ulaşmak için iletişime geçebilirsiniz)
